Η βιταμίνη Β12 ή αλλιώς κοβαλαμίνη, εντοπίζεται κυρίως στο κόκκινο κρέας, τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά προιόντα. Η επάρκειά της είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του οργανισμού μας καθώς δρα ως συνένζυμο στο φυλλικό οξύ για τη σύνθεση του DNA, συμμετέχει στην σύνθεση της μυελίνης των νεύρων και επίσης έχει αντιθηρωματική δράση.
Β12 – Τί προκαλεί ή έλλειψή της;
Η έλλειψη της μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε αιματολογικές διαταραχές όπως είναι ευρέως γνωστό αλλά και σε νευροψυχιατρικές και καρδιαγγειακές διαταραχές. Βέβαια, αυτές οι καταστάσεις είναι συχνά αναστρέψιμες μετά από την αποκατάσταση των φυσιολογικών τιμών της κοβαλαμίνης.
Το εύρος των τιμών αναφοράς για την Β12 (pg/ml) είναι:
130-180: Οριακή επάρκεια
180-900: Επάρκεια, με προσδοκώμενη ανιχθευθείσα τιμή μεγαλύτερη των 650 pg/ml>
Η έλλειψη της μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε αιματολογικές διαταραχές όπως είναι ευρέως γνωστό αλλά και σε νευροψυχιατρικές και καρδιαγγειακές διαταραχές.
Σε παλαιότερη μελέτη, το 15% των ενήλικων ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών, εμφάνιζαν εργαστηριακά δεδομένα έλλειψης βιταμίνης Β12. Στον άνθρωπο είναι δύσκολο να παρατηρηθεί καθαρή μορφή αβιταμίνωσης Β12. Συνήθως συνοδεύεται με έλλειψη φυλλικού οξέος και του ενδογενούς παράγοντα. Ο τελευταίος παράγεται από τα οξυντικά κύτταρα του στομάχου και επί ανεπάρκειας του (αχλωρυδρία) παρουσιάζεται δυσαπορρόφηση της βιταμίνης Β12. Άλλο κοινό αίτιο που μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη της συγκεκριμένης βιταμίνης είναι η πολύ διαδεδομένη χρήση αντιόξινων φαρμάκων.
Η συνηθέστερη τακτική για όσους εμφανίζουν έλλειψη Β12, είναι η χορήγηση ενέσεων για την αποκατάσταση των επιπέδων της στο αίμα. Ήδη από το 1968 όμως, έχει δειχθεί ότι η από του στόματος αγωγή με B12 είναι ισοδύναμη με την ενέσιμη χορήγηση σε ασθενείς με έλλειψη Β12. Γνωρίζουμε ότι η περισσότερη προσλαμβανόμενη ποσότητα με τις τροφές απορροφάται από τον τελικό ειλεό σαν σύμπλεγμα με τον ενδογενή παράγοντα, υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη εναλλακτικής οδού απορρόφησης. Ο ενεργός μηχανισμός μεταφοράς παραμένει άγνωστος, αλλά η Β12 φαίνεται ότι απορροφάται «μαζικά» σε υψηλές δόσεις.
Για αυτό τον λόγο όταν κάποιος θέλει να χορηγήσει Β12 από το στόμα σε ασθενείς με έλλειψη μπορεί να προτείνει αρχικά δόσεις των 1.000 mg έως 2.000 μg ημερησίως για μία με δύο εβδομάδες και στη συνέχεια δόσεις συντήρησης των 1.000 mg ημερησίως εφ’όρου ζωής.
Γράφει η Μαρία Τουμπή
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Βιβλιογραφία:
Robert C. Oh, David L. Brown American Family Physician 2003; 67(5):979-987
Απόδοση στα ελληνικά: ΦΩΤΗΣ ΒΛΑΣΤΟΣ Πνευμονολόγος, Επιμελητής A’, ΚΑΑ-ΝΝΘΑ
