Όλο και περισσότερα στοιχεία προκύπτουν για την άμεση σύνδεση της μικροχλωρίδας του εντέρου με το ανοσοποιητικό σύστημα. Η ευεργετική δράση των προβιοτικών, είναι πλέον αποδεκτή, με κυριότερο εκπρόσωπό τους το σακχαρομύκητα Boulardii, ο οποίος συνταγογραφείται συστηματικά τα τελευταία 30 χρόνια για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των διαρροιών που προκαλούνται από βακτήρια.
Η αποτελεσματικότητα του S. Boulardii σαν προβιοτικό, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι οι εγγενείς ιδιότητες της ζύμης, η φαρμακοκινητική του, η περιεκτικότητα του χρησιμοποιούμενου σκευάσματος σε πληθυσμό στελεχών αλλά και η σταθερότητα αυτών και τέλος η χρησιμοποιούμενη δόση. Υπάρχουν διαθέσιμα στην αγορά πολλά σκευάσματα που εμπεριέχουν τον S.Bulardii, συνήθως στη μορφή κάψουλας. Η επιλογή ενός προβιοτικού υψηλής ποιότητας, αποτελεί και τον πιο σημαντικό παράγοντα για την αποτελεσματικότητα του σκευάσματος. Πολλά από αυτά που κυκλοφορούν στο εμπόριο, συχνά περιέχουν δόση μικρότερη από αυτή που αναγράφουν ή εμφανίζουν ακατάλληλη σύνθεση. Γι’ αυτό το λόγο, προτείνεται η αγορά προβιοτικών σκευασμάτων από εταιρείες που εκπονούν οι ίδιες κλινικές μελέτες.
Η σταθερότητα του τελικού σκευάσματος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη δράση του με την πάροδο του χρόνου. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι τα προϊόντα που έχουν προκύψει από λυοφιλίοση, είναι σταθερά σε θερμοκρασίες δωματίου, μπορούν να μετακινηθούν εύκολα χωρίς να υποστούν αλλοίωση και διατηρούν υψηλές πιθανότητες βιωσιμότητας των στελεχών τους για μεγαλύτερες περιόδους. Εν αντιθέσει, τα προϊόντα που έχουν προκύψει από διαδικασία ξηρής θέρμανσης (heat dried preparation), πρέπει να διατηρούνται στην ψύξη και πιθανόν να μην είναι σταθερά σε θερμοκρασία δωματίου. Επίσης, έχει δειχθεί σε μελέτη, ότι λυοφιλιωμένο προϊόν S. Bulardii, εμφάνισε αποτελεσματικότερες φαρμακοκινητικές ιδιότητες και υψηλότερο αριθμό βιώσιμων στελεχών από τρία διαφορετικά προϊόντα που είχαν προετοιμαστεί με τη μέθοδο της ξηρής θέρμανσης.
Προς το παρόν, όλες οι τυχαιοποιημένες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε σχέση με τη δράση του S. Bullardi, έχουν χρησιμοποιήσει προβατικά σκευάσματα που περιείχαν μόνο αυτό το συγκεκριμένο στέλεχος, παρόλο που στην αγορά κυκλοφορούν προϊόντα που εμπεριέχουν και άλλα στελέχη. Ο λόγος είναι ότι ίσως υπάρχει αντικρουόμενη δράση μεταξύ των διαφόρων στελεχών που μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του σκευάσματος.
Έχει αποδειχθεί επίσης ότι η περιεχόμενη δόση, μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του σκευάσματος. Δυστυχώς όμως, η ακριβής δοσολογία με σκοπό την καλύτερη αποτελεσματικότητα δεν έχει καθοριστεί με ακρίβεια, καθώς ο τρόπος που αναφέρεται σε διάφορες μελέτες διαφέρει, πχ περιεκτικότητα μικροοργανισμών/100 ml ή πληθυσμός μικροοργανισμών/ημέρα.
Ακολουθούν ενδεικτικά, οι περιπτώσεις που έχει χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά ο S. Bulardii:
- Διάρροια σχετιζόμενη με τη λήψη αντιβιοτικών
- Οξεία διάρροια. Σημαντική είναι επίσης η δράση του και στην αντιμετώπιση οξείας γαστρεντερίτιδας σε παιδιά.
- Εμμένουσα διάρροια
- Μόλυνση από Clostridium difficile. O S. Bulardii εμφανίζεται να είναι το πιο αποτελεσματικό προβιοτικό για την πρόληψη αλλά και για την αντιμετώπιση σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, της διάρροιας προερχόμενης από CDΙ.
- Διάρροια σχετιζόμενη με εντερική διατροφή
- Διάρροια των ταξιδιωτών
- Μόλυνση από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (εμφανίζει αποτελεσματική δράση, όχι άμεση, αλλά μειώνοντας τις παρενέργειες που προκύπτουν ακολουθώντας την κλασσική τριπλή θεραπεία)
- Νόσος του Crohn: Αρκετοί ασθενείς εμφάνισαν βελτίωση, μείωση της διαπερατότητας του παχέος εντέρου και παρεμπόδιση στην μετακίνηση βακτηρίων.
- Ελκώδης κολίτιδα: Υπάρχουν ελλιπή δεδομένα, αλλά από τις πιλοτικές μελέτες φαίνεται ότι τα αποτελέσματα είναι θετικά.
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή, θεωρείται ότι συμβάλλει στην θεραπεία της κολίτιδας, στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών αλλά και στην μείωση των συμπτωμάτων.
- Παρασιτικές μολύνσεις: Γνωρίζουμε λίγα για την επίδρασή του σε μολύνσεις από πρωτόζωα, αλλά ο S. Bulardii δείχνει να έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε περιπτώσεις αμοιβάδωσης, γιαρδίασης και μόλυνσης με Blastocystis hominis ακόμα και στα παιδιά.
- Διάρροια σχετιζόμενη με HIV.
Αναφερόμενοι στην ασφάλεια χρήσης του S. Boulardii, δεν υπάρχει καμία αντένδειξη για υγιή υποκείμενα. Θα πρέπει να λαμβάνεται με προσοχή από ασθενείς με παράγοντες κινδύνου για ανεπιθύμητες ενέργειες όπως τα άτομα με κεντρικό φλεβοκαθετήρα ή αυξημένη μετατόπιση βακτηρίων.
Γράφει η Μαρία Τουμπή
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Βιβλιογραφία:
Efficacy and safety of the probiotic Saccharomyces boulardii for the prevention and therapy of gastrointestinal disorders, Theodoros Kelesidis, Apostolos Pothoulakis
Therap Adv Gastroenterol. 2012 Mar; 5(2): 111–125. doi: 10.1177/1756283X11428502
Η ευεργετική δράση των προβιοτικών, είναι πλέον αποδεκτή, με κυριότερο εκπρόσωπό τους το σακχαρομύκητα Boulardii, ο οποίος συνταγογραφείται συστηματικά τα τελευταία 30 χρόνια για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των διαρροιών που προκαλούνται από βακτήρια.
